हाँ आखिर हमने जीना सिख लिया

 

पलट के देखती हु तो जिंदगी के पन्ने
१० पन्ने   चलते चलते स्कुल के दप्तर(bag) का बोज कभी बोज नहीं लगा
20 पन्ने  तक कालेज-करीअर  में पता ही नहीं चला
30 वे पन्ने  तक दिलका दिल से मिलन हुआ और कब  साथ-साथ  चल पड़े पता ही नहीं चला
40 वे पन्ने  तक पहुँचते-पहुँचते जिगर का टुकड़ा   बड़ा होने लगा और कहने लगा 'माँ ये आपके लिए', भर आती  है ऑंखे उसे  देखकर
हाँ,   फिरभी  हमने तो जिना  कब का ही  सिख  लिया उन अपनों के संग

पलट के देखती हु जिंदगी के पन्ने
मेरी  कुछ यादें आप सबके  पास पड़ी है
आपने आपके जिन्दगीके दिए हुए लम्हे  अभी भी याद  है और याद रखना चाहती हूँ 
उन लम्हों को पीछे  छोड़कर कबकी आगे आ  गई है जिंदगी
हाँ फिरभी हमने तो  जीना  सिख ही लिया ना  उन यांदो के  संग

पलट के देखती हु जिंदगी के पन्ने
कभी गहरी धुप थी, कभी हल्किसी छाव थी
कभी समुन्दरकी  लहरों ने  अपने आपमें समाना चाहा  तो कही लहरे किनारेसे ही वापस चल दी
मत्सर को, प्रेम को , ईगो  को, जेलसी को अपने ही फ़िल्टर से दुसरोंको देखना चाहा
उनका नजरिया कभी समज़ ही न पाई
हाँ फिर भी तो हमने जीना सिख लिया ना  उन  के अटूट  विश्वास के संग

रुक के देखती हूँ
तो लगता है जिंदगी में चाहिए वो  मिला फिर भी क्यों लगता है उन्हें खोने का डर
कभी माँ -बाप को खोने का डर
कभी अपनों को खोनेका डर
कभी अपने आप को खोने का डर
हाँ फिरभी हमने तो जीना सिख ही लिया ना उस डर के संग

फिरभी , क्यू  ऐसा लगता  है
लगता है  के,    .......................  लगता है के  ........................

जिंदगी................. थम सी  जाये  इस मोडपर!!!!!!
                                                    

 

नूतन वर्षाच्या उंबरठ्यावर - नात्यातलं टेंशन

 

नवीन वर्ष सुरु झाले नाही का? संकल्प करायचा राहूनच गेला की ? सरत्या वर्षात  आयुष्यात कित्येक गोष्टी घडल्या. म्हणता-म्हणता आता परदेशात  स्थिरावता वर्षही होत आले. . विमानप्रवास हि सारखा घडला. दुबई फिरताना    TOP   OF  THE WORLD  फिरता आलं.  वडिलांचे छत्र नाहीसे झाले आणि आयुष्यात दु:खद , कधीही न भरून निघणारी एक पोकळी  निर्माण झाली .
प्रत्येक टप्प्यावर  नवीन जुळणारी नाती आणि त्यांना जाणून घेताना आपणही एकप्रकारे सज्ञान होत असतो नाही?   माणसाचं  अस्तित्व जगात सारखच जाणवतं.   मानवी प्रश्न मुल्यान्प्रमाणे, लिंगाप्रमाणे, किंवा भौगोलिकदृष्ट्या काही बदलत नाहीत. ते सारखेच राहतात. जन्माची, वाढण्याची आणि मरणाची प्रोसेस  सगळीकडे सारखीच असते. तसेच आनंद  आणि दुखं ही सगळीकडे सगळ्यांना एकसारखीच असतात. रोजच्या आयुष्यात टेन्शन हे तर अटळच.

कधी कधी छोट्या-छोट्या गोष्टींमुळे येणारं टेंशन, काही केल्या त्यातून बाहेर येणे खूप अवघड होऊन जाते.
 गोष्ट कितीही क्षुल्लक वाटली तरीही मनातून विचार काही केल्या जात नाही.
सहवासातल्या व्यक्तींमुळे, आप्तांमुळे येणारं टेंशन.   असं ती/तो कशी वागू शकते? मी तर अशी वागली नव्हते ? मग तीनेच का बरं असं वागावं ? मी किती जमवून घेणाचा प्रयत्न केला पण व्यर्थ. ती/तो तशीच आहे. यापलीकडे मी काही करू शकत नाही. तिनेच मला समजून घ्यायला पाहिजे. नको त्यापेक्षा मी लांबच कशी राहते मग न जमण्याचा प्रश्नच उद्भवणार नाही. आमचे आम्ही बरे. तुमचे तुम्ही बरे. मेंदू ठरवतं कि अग positive विचार कर , sportingly घे. विसरायचं प्रयत्न कर, मनातून काढून टाक, पण नाहीच.
 

 

बापरे! काय हे मन? कसं  समजावू त्याला?  आटोकाट प्रयत्न केला पण छे. किती हा नात्यांमधला  ताण!

 

कधी इतरांचे मन जपण्यासाठी मनात नसतानाही कराव्या लागणाऱ्या गोष्टीमुळे येणारा ताण, तर  कधी केवळ आपण आनंदी असल्याचा देखावा करून समोर कराव्या लागणाऱ्या गोष्टीमुळे येणारा ताण, तर कधी वाढत्या वयाप्रमाणे सहन न होणाऱ्या गोष्टीमुळे येणारा ताण, तर कधी जोडलेल्या नात्यांसाठी करावी लागणारी तडजोडी मुळे येणारा ताण, तर कधी केलेल्या उपकारांची जाणतेपणे जाण ठेवण्यासाठी चाललेली धडपडी मुळे नकळत येणारा ताण , तर कधी केवळ मनात आले म्हणून कराव्या लागणाऱ्या कृती आणि त्यातून मिळणारे समाधान पण तरीही जाणवणारा ताण, कुठली कृती श्रेष्ठ आणि कुठली अश्रेष्ठ,  कुठलं चूक आणि कुठल बरोबर यात चाललेली मनाची घालमेल आणि त्यामुळे येणारा ताण.

 

हा ताण कायम कुठल्यातरी नात्याशी व स्व:ताशी  जोडलेला असतो. कर्मधर्म संयोगानं जुळलेलं नाते टिकवण्यासाठी कधी दुरूनच हाय आणि बाय एवढंच बरं वाटत असतं, कधी नात्यात मोकळेपणा  नसला तरी मनातून प्रचंड आदर असलेले आदराचं नातं टिकवावसं वाटतं, तर कधी केवळ जुन्या मैत्रीखातर तिचं असंबद्ध बडबड ऐकूनही जपावं वाटणारं मैत्रीचं नातं, तर कधी गोष्टी पटत नसतानाही न सोडावसं वाटणारं वा न सोडता येणारं बांधलेले आप्तस्वकीयाचं   नातं,  तर कधी एखाद्या दिवशी अगदी जीवापलीकडचे वाटणारं नातं दुसऱ्या दिवशी विनाकारण फिकं-फिकं वाटणारं मैत्रीचं  नातं, आपल्या सहवासात असताना जीव लावणारी, पण स्वतःच्या कुटुंबात गेल्यावर मी तुझी कोणी नाही असा भासवणारी छोट्या मुलांची नातीही अनपेक्षित धक्का देतात.

       

प्रत्येक वेळी कितीही ठरवलं मनानं ठरवलं तरीही मनाला खुपलेली  एखादी  गोष्ट काढून टाकणं  खूपच अवघड होऊन जातं. कधी एक दिवस तर कधी कित्येक दिवस, तर कधी कित्येक महिने-वर्षे  त्या खुपलेल्या  गोष्टीचं भुणभुण मनात राहतं.
कितीही विचार केला कि इतरांबद्दल racket (racket म्हणजे एखाद्या व्यक्तीबद्दल मनात सारखी चालू असलेली कम्प्लेन मग ती कधी स्वतः बद्दल असते किव्हा इतरांचीही असते) चालवायचे नाही तरी त्यातून बाहेर येणे किती अवघड वाटतं नाही? केवळ अपेक्षा हेच कारण असावं म्हणून त्याबरोबर येणारं अपेक्षाभंगाच दुखःही सहन होत नसावं. मीपणा प्रत्येक वेळी आडवा येतो. मन हे meaning making machineआहे हे माहित असूनही आपल्या विचारा प्रमाणे अर्थ लावण्यात मनाला  एक वेगळच समाधान  मिळत असतं. मनातल्या  little voice  ची भुणभुण सारखी चालू राहते.  आयुष्य stuck झाल्यासारखे, जखडल्यासारखे वाटते.

पूर्वी अगदी छोटी-छोटी कामेही करताना एक प्रकारचा उत्साह असायचा, छोट्या-छोट्या गोष्टीत आनंद वाटायचा. सगळी कामं  आरामात न कंटाळता केली जायची, पण मग हल्ली असा का होतं बरं? छोट्या-छोट्या गोष्टी सहन होत नाही, स्ट्रेस लेवेल वाढते, चिडचिड होते, आपल्याच मुद्यांवर ठाम राहावंसं वाटतं, stubburn व्हायला होतं. असं परत होऊ द्यायचं नाही असं मनात ठरवूनही परत तसच घडत राहतं आणि अचानक सरत्या वर्षाची शेवटची संध्याकाळ समोर उभी ठाकते आणि मग विचार करू लागते या वर्षी घडलेल्या घटनांचा मागोवा  घेऊ लागते. हे वर्ष चांगलं  होतं  कि वाईट. या वर्षी नाती दुरावली कि जोडली गेली?

नव्या नाती जुळवताना त्यात नवलाई असल्यामुळे नातेसंबंध वाढवण्याचा उत्साह वाढलेला असतो, तर जुन्या नात्यांमधली जवळीक तितकीशी वाढलेली नसते किंवा काही नाती दुरावलेलीही असतात.

सहवासातत्या प्रत्येक चांगल्या-वाईट व्यक्तींमध्ये नक्कीच असे सद्गुण सापडतात जी ज्याचा लवलेशही आपल्याकडे कधीकधी सापडत नाही. मग काही गुणांकडे दुर्लक्ष केले तर नात्यात कधी दुरावा भासणार नाही हेही मनाला पटू लागते.
 मग कुठेतरी शिकल्याचं आठवतं. गांधीजींनी आधी  declare  केले कि 'चले जाव ' हे सगळे  पुढे कसे होणार, काय घडणार  हे त्यांनाही माहित नव्हते. पण possibilities  आपोआप उघडत गेल्या actions  आपोआप घडत  गेल्या  आणि आपल्याला स्वातंत्र्य मिळाले. हे आपण आपल्या आयुष्यात नक्कीच वापरू शकतो.

DECLARE by  words  ----> POSSIBILITIES automatically open

 नवीन वर्षाचे resolution नव्या जोमानं लिहून काढायचे ठरवते.  त्यात हा एक संकल्प कि होऊ वाटणाऱ्या गोष्टी आधी शब्दाने declare  करायच्या, समोरचे दरवाजे आपोआप उघडतील.

नवी नाती फुलवताना जुन्या नात्यांमधील ओरखडे पुसण्याचा नक्कीच प्रयत्न करीन. काळाने दुरावलेल्या, कधी विसरलेल्या, तर काही जाणीवपूर्वक दूर सारलेल्या नात्यांमध्ये एक नवीन पालवी निर्माण करण्याचा प्रयत्न नक्की करेन हा हि  अनेक संकल्पापैकी एक संकल्प .