(better parenting thoughts collection)
मुले ही देवाघरची फुले म्हणतात ते खरेच. पण त्यांना वाढवताना, त्यांचे पालनपोषण करताना खरोखरच काही गोष्टी नकळत आपल्याही लक्षात येत नाहीत किंवा त्याची परत परत कोणीतरी आठवण करावी लागते. अशीच काही वाचलेली, आवडलेली मुलांबद्दलची टिपणे :----
* शरीरस्वास्थ्य
बालपणी कमावलेले शरीर हे fix deposit सारखे असते जे आपल्याला आयुष्यभर साथ देते म्हणून मुलांना पौष्टिक आहार द्या. निसर्गाने दिलेले पदार्थ आणि कृत्रिम पदार्थ, त्यांचे फायदे-तोटे यांचे ज्ञान मुलांना द्या.
* गृह्स्वास्थ्य
मन आणि विचार जागा व्यापत नसल्याने घरातल्या एका कणात सु द्धा जगातले सर्व विचार राहू शकतात. म्हणून घरात कोणाचाही मत्सर करू नये . आपले विचार वातावरणांत वर्षानुवर्षे टिकतात. आणि त्याचा परिणाम मुलांवर होतो. कारण आपल्या मत्सर शक्तीचा त्रास मुलांना अधिक होतो.
* मुलांना सर्वात मोठे tention (८०%) कोणाचे असते ?
पालकांचे ----- परवलंबीपणाचे, पालकांच्या अपेक्षेचे . मुलांना कपडे, खेळणी हवे असले तर निवड कोण करणार? आई-बाबा. असच खाल्लं पाहिजे, एवढंच खाल्लं पाहिजे, एवढेच मार्क मिळाले पाहिजेत, असे करू नको , हे मुलांना आवडत नाही. या बारीक-सारीक कारणांनीही मुलांना वाईट वाटते. म्हणून मुलांच्या आवडीनिवडी लक्षात घ्या. चौरस आहाराची मुलांना कल्पना द्या. त्यांच्या निवड कशी चांगली आहे हे त्यांच्यादृष्टीने समजून घ्या.
* मुलांना मारण्यामुळे मुले असुरक्षित फील करतात.
मुलांकडून चूक झाली तर मुलांना मारहाण होते पण त्यामुळे मुलांना असुरक्षित वाटते , मुले घरात, शाळेत कायम भीतीच्या छायेत वावरत असतात. मुलांना न मारता आत्मशासन करा जसे स्वतः न जेवणे, अबोला धरणे इ .
*मुलांना उपदेश आवडत नाही.
दिवसभर आपण मुलांना या न त्या प्रकारे उपदेशच करत असतो पण आपणही तसे वागतो का? let your action speak
* मुलगा नीट वागत नाही ?
मुले आई-वडिलांचे निरीक्षण करतात. ते आपली xerox कॉपी असतात. तो चुकीचा शिकला तर दोष कोणाचा?
* मुलगा अभ्यास करत नाही?
घरातील वातावरण मुलांच्या अभ्यासासाठी पोषक आहे का? मुलगा अभ्यास करताना घरात शांतता पाहिजे. टीव्ही, गप्पा-टप्पा बंद. मुलगा अभ्यास करेल त्यावेळी मीही काही वाचीन, त्याच्या अभ्यासात रुची दाखवेन.
* मुलगा शाळेला दांडी मारतो?
मी ऑफिस मध्ये मस्टरवर सही करून क्रिकेटची match बघायला जाईन हे बाबांचे बोलणे मुलगा ऐकतो आणि दांडी मारणे हे काही चुकीचे नाही असे तो समजतो आणि तो ही तसाच वागतो .
* मुले खोटे बोलतात?
अमुक व्यक्तीचा फोन आला कि त्या व्यक्तीला फोनवर सांग कि मी घरी नाही आहे हे मुलांना कोण शिकवतो? आपणच. मग खोटे बोलणे हे चुकीचे असते हे मुलांना कळणारच कसे?
*मुले गोष्टी लपवायला शिकतात / चोरी करायला शिकतात
मी ऑफिसमधून पेपर, पेन आणून देईन. कोणाचेही घ्यावे आणि वापरावे हे कोण शिकवतो? आपणच .
* मुले खोड्या काढतात ?
मुलांना त्यांच्यातील शक्ती कोठेतरी वापरायची असते. यांना चांगल्या खोड्या काढायला शिकवा किंवा त्यांची शक्ती इतर गोष्टीत जसे पोहणे, पळणे chanalise करा.
* मुले रागावतात ओरडतात ?
आत्मपरीक्षण करा. आपण रागावतो आहे का? घरात आपण सारखे ओरडतो आहोत का? आपलेही घरातील वागणे तसे आहे का?
* मुलगा स्वार्थी आहे?
स्वार्थ कोण शिकवतो? मुलगा शेजारच्याला चोकलेट , खाऊ देतो आई म्हणते ते महाग आहे दुसऱ्याला देवू नकोस. स्वार्थ कोणी शिकवला? आपणच ना ?
* मुलगा ऐकत नाही?
मुलांवर अगदी मनापासून प्रेम करा. प्रेम करणाऱ्या व्यक्तीची आज्ञा मुले कधीच मोडत नाहीत.
* कृतज्ञ मुलगा हवा?
पालकांनीही वडील-माणसांशी कृतज्ञतेने वागायला हवं. आई-वडिलांना कमी पडले तरी चालेल पण मुलांना पाहिजेच असे आपणच वागतो. मुलेही मोठेपणी तसेच वागतात, आपल्याच मुलांना प्राधान्य देतात.. म्हणून आई-वडिलांचे प्रेम आई-वडिलांना द्या, मुलांचे प्रेम मुलांना द्या.
सौजन्य : मन:शक्ती
